Toen ik twintiger was, sloeg ik het nooit over: Internationale Vrouwendag. Het was een moment waar emancipatie en wereldwijde verbondenheid samen opgingen. Vaak organiseerde ik een bijeenkomst. De laatste 10 jaar is de dag echter vaak aan me voorbij gegaan, voor ik het wist was het  half maart en realiseerde ik me spijtig dat ik het weer vergeten was. Dit jaar is anders want het is een jaar van verandering en reflectie en internationale vrouwendag past in mijn  denkproces.

Oma, de 3e vrouw van rechts in de bovenste rij.

Aan een pilaar in mijn huis hangt deze foto. Mijn oma, de 3e vrouw van rechts op de bovenste rij, tijdens een bijeenkomst van de vrouwenvereniging van haar kerk. Mijn oma had een goede baan bij een breifabriek, vertelde mijn moeder. Totdat ze ging trouwen; toen moest ze van mijn opa als arbeider gaan werken in een koekjesfabriek. 

Ik vraag me af of ze het hem ooit vergeven heeft. Ik kan het haar niet meer vragen, want ze is al lang geleden overleden. Kijk naar haar houding en haar gezicht. Ze ziet er uit als een sterke vrouw; iemand die weet wat ze wel en niet wil. Toch deed ze wat haar echtgenoot wilde. Waarom? De gemeenschappelijke normen en waarden van de vooroorlogse samenleving bepaalden dat, waarschijnlijk ook de kerk waar ze toen toe behoorde. Mijn oma maakte deel uit van een systeem waar ze deels niet in paste, evenals vele andere vrouwen.  Mijn moeder overkwam een generatie later hetzelfde, alleen werd zij niet door haar man gevraagd te stoppen met haar werk, maar door haar vrouwelijke collega’s. Als je zwanger was, ging je stoppen met werken want dan werd je fulltime moeder.
Lang heb ik gedacht dat ik de wens van mijn oma en de wens van mijn moeder met terugwerkende kracht moest gaan vervullen. En ik denk dat ik dat ook deels en met liefde heb gedaan. Tegelijk liet ik me daardoor soms vastzetten in hun systeem. Steeds meer besef ik dat ik een eigen persoon ben die eigen keuzes maakt, los van welk systeem dan ook. De clip ‘Shaking the tree’ van Peter Gabriel en Youssou N’Dour reist al jaren met me mee als lied van bevrijding en eerbetoon aan de vrouw.