“Inner Peace… inner peace… inner Peace… INNER PEACE…”  mompelde meester Shifu gefrustreerd terwijl hij vrede probeerde te vinden met zijn onwillige pupil Po in de film Kung Fu Panda.

Ik doe geen Kung Fu, maar was enkele weken geleden mee op een kloosterretraite bij de Abdij van Egmond. Samen met 15 collega’s waren we een weekend te gast. Het thema was ‘Vrede’  en mij was gevraagd ter voorbereiding iets mee te nemen wat voor mij bij dat thema hoorde.  Ik wist niets. Het enige wat er gebeurde was dat ik de letters van het woord vrede zag staan en dat er  met dikke zwarte letters het woord ‘oorlog’ overheen geschreven werd. De ontwikkelingen van de laatste tijd in en buiten Europa en ook in Nederland roepen veel onrust bij me op.
Vrede is een wankel evenwicht.

Ik ben op zoek naar hoe ik me moet verhouden tot alles wat er gebeurt om mij heen. Tijdens het weekend noemde een van de retraiteleiders (en mijn collega) dat innerlijke vrede volgens de Benedictijnse principes inhoudt dat je geen weerstand voelt bij je eigen zwakte en bij de zwakte en kracht van anderen. Die zin greep mij en wees een richting. Geen weerstand voelen, hoe doe je dat?
Wat ik niet direct verwacht had in een klooster, maar wat wel gebeurde was dat o.a. twee kunstenaars mij de weg wezen naar een manier om te handelen in de onrust die ik ervaar om mij heen en ook in mijzelf.

bron Foto: JR

De kunstenaar JR, die met zijn straatfotografie groepen die verdeeld zijn, groepen die in de marge dreigen terecht te komen, letterlijk aan de wanden hangt van belangrijke gebouwen en wijken. Met humor en bravoure brengt hij mensen in contact met hun angsten ten opzichte van elkaar en met situaties van onrecht. Hij zet zijn weerstand om in een vorm die oproept anders naar een probleem te kijken.
Voor mij is hij een voorbeeld in hoe je samen met mensen kan zoeken naar nieuwe wegen om met elkaar om te gaan. En ook om, hoe dan ook, die weg te zoeken, ook al verwachten instanties andere dingen van je en houden ze onrecht in stand.

De andere kunstenaar waar ik tijdens de Lectio Divina (een vorm van het langzaam lezen van teksten) bij terecht kwam was Wende. De woorden van haar lied: ‘ Kom we gaan dan, want ik kan het niet, ik wil het niet, ik doe het niet alleen’ kwamen in mij op na het lezen van een tekst waar Jezus en zijn vrienden op weg gaan na het laatste avondmaal dat ze samen hebben. Ze lopen regelrecht hoe problemen tegemoet na die maaltijd. Maar ze gaan. En ze gaan samen, want het hoeft niet alleen. In de klank van de stem van Wende en in die eerste vier woordjes ‘kom we gaan dan’ zit voor mij enorm veel kracht en moed. Het  ‘ want ik kan het niet, ik wil het niet en ik doe het niet alleen’ is voor mij een troost en wijst mij de weg naar samen. Ik hoef niet alleen te gaan.

Het bijzondere van de kloosterervaring is dat deze inzichten in kleine stukjes naar me toe kwamen. Via de gesprekken en het samenzijn met collega’s, via de wandelingetjes om het klooster, het neerleggen van een gedenksteen voor mijn vader, een wandeling naar het strand, de herkenning in elkaar, het gezang van de nachtegaal, en andere vogels, de uitbundige bloemenzee, de zes gebeden in de kapel, het luisteren naar de liederen en voorzichtig meezingen, de geur van wierook, de eucharistie, de maaltijden die in stilte worden genuttigd met  om ons heen de broeders van de orde, de humor die dat ook in mij oproept.  Mijn zintuigen stonden open deze drie dagen. Ik rook, ik proefde, ik luisterde, ik keek, ik voelde. Dit alles hielp om de gedachten in mij te laten landen.
Ik besefte: vrede begint met innerlijke vrede. Toen ik afgelopen weekend de goede meester Shifu in deel vier van Kung Fu Panda gefrustreerd zag zitten mediteren wist ik: Innerlijke vrede is iets wat er niet altijd is, maar wat je wel actief kan opzoeken en beoefenen en het helpt om van daaruit naar alle onrust in en om mij heen te kijken en er op te reageren. Het was goed om in de abdij te zijn en laat ik eindigen met het plaatsen van de clip van Wende waarin ze samen met S10 vertrekt en ons uitnodigt mee te gaan. De beelden laten zien hoe.