‘Je hebt recht op onderwijs’ was ooit een zin in een voorstelling die wij uitvoerden op een middelbare school. Een hoongelach steeg op uit de zaal. Leerlingen ervoeren het onderwijs als een plicht en niet als een recht.  Het is dus een ambivalente eer om leraar te zijn. Die ambivalentie werd bij mij nog wat groter na het lezen van een hoofdstuk over  lesgeven in het boek ‘Het prachtige risico van onderwijs’ van Biesta. Maar het werd ook spannender en mysterieuzer.

Biesta schrijft in dit hoofdstuk over ‘het geschenk van onderwezen worden’. Als je ervaart dat je onderwezen wordt, komt dat omdat  je een ongemakkelijke waarheid of ongemakkelijke kennis hebt kunnen ontvangen. Dat is wat je als leerling kan ervaren. Als leraar zou dat dus kunnen betekenen dat het volstrekt willekeurig is wat je doet en dat het vooral de leerling is die bepaalt of er iets onderwezen is. Maar daar gaat Biesta tegenin. Biesta spreekt over de zwakke en existentiële kracht van de leraar, een kracht die steunt op interactie en ontmoeting en niet een sterke metafysische kracht.  Daarnaast spreekt hij over het gezag van de leraar die onderscheid weet te maken over wat het verschil is tussen wat gewenst wordt en wat wenselijk is. Ik zie dan een leraar voor me die relationeel is ingesteld en inzicht heeft in wat zijn leerling nodig heeft en daarin gezag uitstraalt zonder autoritair of controlerend te zijn.

Zo’n leraar ben ik graag en ik zal mijn best doen om mijn vak steeds beter in de vingers te krijgen. Tegelijk blijft het mysterie staan… soms zal een leerling niet onderwezen worden door mij. En soms wel! Ik hoop op vaak. Gelukkig heb ik een paar bevestigingen zwart op wit.