Het is de week van de pleegzorg 2022. Deze week deed ik meerdere programma’s. En eigenlijk kwam het in alle programma’s naar voren; Mama!
Wie is er de mama? Is dat de vrouw die haar kinderen baart? En als deze vrouw haar kinderen opgroeien in een pleeggezin, wordt de pleegmoeder dan mama?
Inmiddels heb ik er al veel over gehoord. Pleegouders die meerdere jonge kinderen hebben, en wiens pleegkind ook mama begint te zeggen. Ouders die me met tranen in hun ogen vertellen dat hun kind mama tegen de pleegouders zegt. Pleegouders die hun pleegkinderen vanaf het begin vertellen dat ze maar één mama hebben, en dat is degene uit wie ze geboren zijn. Gezinshuisouders die duidelijk aangeven nooit de vervanger te kunnen zijn van de ouders, en gezinshuisouders die voor iedereen mama en papa worden. Onderzoekers die verdeeld zijn hierover. De ouders van Mijnkinduithuis, met wie ik samenwerk zijn er duidelijk over; er is maar één mama en dat zijn zij.
Zelf weet ik niet goed waar ik sta. De moeder van de Regenboogprins noemt ons papa en mama met voornaam erbij. Eigenlijk was dat al zo toen hij bij ons kwam. Hij noemde zijn pleegouders mama plus hun voornaam. Ons noemde hij nooit mama en papa, wel blijft hij herhalen dat hij vier mama’s heeft. Tegenwoordig zegt hij trouwens ‘moeders’.
‘Ik heb vier moeders’.
Als we het aan andere pleegkinderen vragen, geven zij ook verschillende antwoorden. De één is er gedurende de hele pleegzorgplaatsing mee bezig dat hij of zij weer teruggaat naar mama. De ander gaat de pleegouders als ouders ervaren. Wie heeft er gelijk? Is er één antwoord het juiste? Is er maar één mama? En wie bepaalt dat dan? De ouder? De pleegouder? Het kind? De onderzoeker?
Misschien is het voor mij zo onduidelijk omdat ik nooit eigen kinderen heb gebaard. Omdat ik naast mijn moeder ook andere vrouwen heb gekend die als een moeder voor mij waren. Misschien komt het omdat ik zo vaak en veel de moeder ben genoemd. Of ‘my Dutch mom’ zoals een jongere vriendin in Zuid-Afrika nog steeds doet. Ik hou wel van een breder perspectief op het moederschap. Ik ben op zoek naar de vragen die ik vaker moet stellen om hier over na te denken. Ik ben op zoek naar gedachten en inzichten van anderen hierover. Heb jij die? Laat ze me weten..
Ps: overal waar mama staat, kun je ook papa lezen denk ik, of is dat weer een hele andere vraag?
Mijn pleegkinderen kwamen met 11 maanden bij ons (tweeling). Ze gingen praten en zeiden papa en mama tegen ons (geen idee hoe dit is ontstaan maar daar zullen wij de hand in hebben gehad). Met hun moeder hadden we geen contact omdat ze verslaafd was en het niet lukte om contact met haar te krijgen.
Toen ze vast zat in detentie zijn we haar op gaan zoeken. De kinderen waren toen 8 jaar.
We waren net bij haar toen mijn dochter mama tegen haar zei. Mijn zoon noemde haar bij de voornaam. En thuis bleef dit zo. Vanaf dat moment noemde mijn dochter mij consequent bij mijn voornaam en mijn zoon bleef mama zeggen. Ik heb het altijd als een onbesproken afspraak gezien tussen de kinderen, waardoor ze samen loyaal waren aan beide moeders. Voor mij was alles oké, ik vond het in ieder geval fijn voor hun moeder dat één van beide mama zei. Sinds die tijd is ze niet meer uit ons leven geweest. Inmiddels noemt onze volwassen tweeling haar en mij bij de voornaam. Ook het woord papa is vervangen door een voornaam. Het is gegaan zoals het is gegaan. Voor haar en mij was dit helemaal goed zoals het ging. Met de focus op de kinderen en een goed contact met elkaar als biologische- en pleegouders kan er veel
Dank voor je reactie Bea. Als pleegzorg een muzieksoort zou zijn, zou het denk ik Jazz-muziek zijn. De muzikant heeft zoveel kennis en kunde van de muziek dat ie in staat is te improviseren.
Bij ons kwam de vraag langs, omdat vader een vriendin kreeg en ze aangaven maar een moeder te hebben en zij over hun niet hoefde te moederen. Ik denk dat er gewoon verschillende antwoorden zijn op de vraag ‘ is er maar een moeder?’ Wat maakt iemand tot moeder en wanneer noemt een kind je moeder? Wie bepaalt dit? Het kind of jij als opvoeder/verzorger? Heel veel succes met het stellen van de vragen en ik hoop dat je veel verschillende antwoorden gaat krijgen, wat weer verruiming geeft in de denken. Wat maakt je tot moeder?
Dank Nathalie voor je verhaal. Ja, ruimte is een belangrijk begrip. Dank voor het meedenken.
Er is maar een moeder. En velen die die rol op zich kunnen nemen.
Vragen die je kunt stellen:
-wat maakt je een moeder?
-wie mag jou moeder noemen?
En vervolgens ook:
-heb je een moeder?
-wie is je moeder?
-wat maakt haar je moeder?
-wie is als een moeder voor je?
-wat maakt haar als een moeder voor je?
Beschrijf het begrip mama:
-als identiteit
-als entiteit
-als een rol
-als een titel
-als een taak, opdracht of functie
-als een verlangen
Hoi Jelle,
Bedankt voor deze vragen. Geeft stof tot nadenken en wellicht een opstap voor nieuwe kunst of verhalen of theater. Ik ben er inmiddels achter dat er ook een Vlaams onderzoek is over dit thema.