Ergens blijft in mij het vermoeden huizen dat de Here aan wie ik probeer te ontsnappen en de niet-God die ik probeer te vinden, beiden niet bestaan. Dat er een andere God moet zijn. Een God van ontferming. Maar waar verdomme, waar dan toch? De gelovigen hebben hem verstopt achter het gordijn van hun onwrikbare en onwankelbare weten. Zolang ik nergens een opening zie, nergens een spleet waar ik doorheen kan kijken, kan ik niets anders doen dan een beetje tasten – Stevo Akkerman (Donderdagmiddagdochter)

In dit boek  nam de schrijver mij mee naar een soort van gedeeld verleden, waar ik niet met een vrijgemaakte, zoals Stevo Akkerman, maar een evangelische bril in participeerde. Ik zag mezelf weer als 14-jarige in gevecht met mijn ouders en de predikant van onze kerk; een kerk kon toch met alle respect op geen enkele wijze vóór kernwapens zijn? Daar wilde ik niet meer naartoe. Het gevolg was dat ik  op zaterdagochtend naar een bijbelstudie van een goedwillende ‘vergadering der gelovigen’ leraar moest om woorden op stippellijntjes van niet afgemaakte bijbelverzen te schrijven. Dat hielp niet. 

Dat ik toch ‘gered’ werd, kwam omdat mijn lieve zus naar de tienerclub van de evangelische gemeente in mijn jeugdstad ging en ik daar eindelijk mensen vond die bereid waren naar me te luisteren (ja, ik was dus stronteigenwijs).  Ik weet ook nog het moment dat de voorganger van die gemeente jaren later (ik was dat evangelische denken al weer flink verloren) toen ik een voorstelling uitvoerde over racisme op een school waar hij toevallig ook was, me diep teleurgesteld aankeek. Zijn veelbelovende telg had het woord ‘God’ nergens in de voorstelling verwerkt.  Ik zie zijn verdrietige enigszins verwijtende ogen nog voor me. Hij gaf me een hand, schudde zijn hoofd en liep met gebogen schouders weg.

Voor in het boek heeft Stevo Akkerman de volgende tekst geschreven:

Waar ik van houd is beter dan waar jij van houdt. Wat ik geloof is meer waar dan wat jij gelooft. Als ik iets haat is dat terecht. (Barbara Kruger, Stedelijk Museum Amsterdam, 2010)

Door zijn boek realiseerde ik me opnieuw hoe stekelig en venijnig het pad van innerlijke overtuigingen is. Het is, als je van bepaalde geloofsstellingen overtuigd bent, verschrikkelijk moeilijk om de ander echt ‘de ander’ te laten zijn. Om geen emotioneel appèl te doen op de ander.  Het is ook beangstigend als zou blijken dat wat jij gelooft; waar jij vanuit leeft, een illusie is.

In mijn eigen leven verloor ik overtuiging na overtuiging en ik denk dat ik nog steeds het pad van de deconstructie loop. Zoveel dingen die als kind en als tiener en begin twintiger absoluut waren, zijn dat nu niet meer. Als ik terugkijk voel ik pijn en soms woede over dingen die, absoluut integer, mij geleerd zijn die me klein hielden en wegleidden  van mijn kracht. Maar de weg vooruit is boeiend en ik loop hem vol vertrouwen. Het brengt me dichter bij mensen, het maakt me opener en aardiger en ik denk zelfs, dat deze weg vol deconstructie mij dichter bij God brengt. Het is de weg van loslaten, de weg van het delen van vragen, de weg van de dialoog, de weg van het ‘niet weten’. De weg van ‘de mystiek van de roos’  die John Caputo beschrijft in zijn boek ‘hopeloos hoopvol’.  Op deze weg kan het kindje van Stevo, kan Evy Elise er zijn, in haar geboorte en in haar sterven. Op deze weg kan ik daarom verdrietig zijn en hoeft het niet verklaard te worden, maar mag ik wel boos zijn omdat dit gebeurt, omdat het onrechtvaardig is. Op deze weg kan ik samen met mijn lief, de regenboogprins, mijn familie en vrienden, mijn mede Blossom030-ers, collega’s en iedereen die zo weer aan mij verbonden is aankloten, klaviertjes vier zoeken en vinden, verbijsterd zijn, strijdvaardig, gedesillusioneerd, bang, blij, dwaas en ook vaak, simpelweg gelukkig zijn.

Ik vind het moeilijk om te verwoorden wat het was, wat ik ervoer toen ik het boek las. Het was een soort stille aandacht. Misschien past de term spiritueel daarom wel heel goed bij dit bekroonde boekje uit 2013. Een aanrader wat mij betreft.