Ik denk na over twee zinnen die een paar dagen geleden plotseling in mij opkwamen.
“Het is onontkoombaar. We zijn hier op onszelf. Er is geen God’. Een angstwekkende gedachte voor iemand die altijd een Aanwezigheid heeft ervaren buiten en in zichzelf. De volgende gedachte was: ‘Het komt er dus op aan te leven volgens de wet van de Liefde en Goedheid, te leven alsof God er wel is. Dat is de enige weg.”
Ik eindigde afgrond deel drie met de volgende vragen:
Mocht God er toch zijn, hoe is hij dan aanwezig? En op welke manier verhoudt God zich tot mensen?
Lekkere vragen stel ik mezelf (ironisch bedoeld). Ik bedoel, wie ben ik dat ik denk Het Hogere te kunnen doorgronden. Ik ben immers maar 1 mensje tussen miljarden andere mensen, die leeft tijdens een klein tijdperk op een planeet die al eeuwenoud is?Als ik mezelf als los van eerdere, andere en toekomstige medemensen zie, ben ik inderdaad niet meer dan een zandkorrel die zich afvraagt wat dat gele warme ding toch is die haar iedere dag verwarmt. Wiman schrijft over het ‘teder binnenste’ . Ik heb een tijd nagedacht over wat dat zou betekenen. Ik kwam uit bij de verbindende liefde.
Liefde voor jezelf, liefde voor het leven en liefde voor anderen. Een tedere liefde die mensen mild maakt over falen en verlies en ten opzichte van elkaar en henzelf. Een liefde die ontroert is over het bestaan en het leven. De verbinding komt tot stand door de menselijke relaties, maar ook door de tijd, plaats en ervaringen die worden gdeeld en verteld. Daardoor weet je dat je bestaat, dat je er bent.
Wiman legt in zijn hoofdstuk een link naar de dood. Alsof er vlak voor de dood een groot besef is van het loslaten van de verbinding. Hij vertelt het voorbeueeld van zijn tante, die vlak voor ze sterft hem en zijn oma in haar armen sluit als een afscheid van hen en het leven. En van zijn grootmoeder bij wie hij is als zij sterft.
‘God is liefde’ hoe vaak heb ik die term gehoord in mijn leven. ALs God liefde is, betekent het dat hij deel uitmaakt van de context van het bestaan van ieder mens. En (en dat hoop ik) de context buiten ons bestaan. Zou God de verbinding kunnen zijn naar dimensies buiten onze waarneming? Ik wil eindigen met een stuk uit Wiman’s boek dat ik zo mooi vind dat ik het maar ‘over en over’ lees:
” Wat betekent geloof, uiteindelijk, in dat laatste uur? Dikwijls denk ik dat het niet meer-en niet minder- inhoudt dan geloof in het leven- in het doorgaan ervan, in de onverwoestbaarheid, in een een of ander bewustzijn dat, atoom voor atoom, het onze is en niet is,min een koppig voortduren, dag voor dag en dood voor dood, van een tedere en verschrikkelijke energie die, voor wie het kan zien, liefde is. Mijn grootmoeder, die te volledig met het leven verbonden was om zich er bewust van te zijn, wier geest zich uitstortte en uitstort over het gebarsten stukje land van haar familie, als een helende regen, belichaamde deze energie en ik geloof dat ik, wil ik haar trouw zijn, trouw aan deze persoon van wie ik meer heb gehouden dan van wie ook, moet geloven in de reikwijdte en het momentum van haar leven, en niet in het vreselijke en abnormale ogenblik van haar dood.”
Ha Charissa,
Via FB stuitte ik op je blogposts over `De Afgrond` en ik herken er heel veel in. Ik zie God zelf nog wel als een liefhebbende en zorgzame Vader, die het laat regenen over slechten en over goeden, maar wel één met beperkingen (die Hij Zichzelf heeft opgelegd) en die ons eigen verantwoordelijkheid schenkt en wil laten opgroeien tot volwassenheid.
Anders kan ik de beden ‘Onze Vader’ en ‘geef ons heden ons dagelijks brood’ van Jezus niet verklaren. En blijft er weinig hoop over voor mensen die in kansloze situaties zitten. Hoe kijk jij daar tegen aan?
En ik kan ook niet om wonderen heen. Maar wonderen zie ik als uitzonderingen op de regel van Gods beperking en terughoudendheid. Anders zijn het ook geen ‘wonderen’ meer.
Uiteindelijk blijft het (of wordt het meer en meer) een mysterie hoe het allemaal zit en is de weg die jij hierboven wijst naar de liefde, denk ik, de weg die we moeten gaan. Een boek waar ik momenteel veel uit haal, is ‘Geduld met God’ van Tomas Halik. Wat mij betreft een aanrader! Wiman wil ik ook graag lezen.
Dank voor het delen, het zet me weer aan tot denken en geeft een gevoel van herkenning.
Groeten aan Egbert en geniet van je Spaanse vakantie!
Groet,
Daniel
Dank je wel Daniel. Voor mij is jouw reactie kostbaar. Het gekke is dat ik een persoonlijke zoektocht publiek beschrijf. Op de een of andere manier ben ik denk ik op zoek naar reactie. Mensen die meedenken of tegenspreken. Jouw reactie is daarom alleen al heel prettig. Er is iemand die meedenkt en zijn perspectief voor me schetst. Jij bent daarin voor mij ook nog eens ongelovelijk geloofwaardig, door de keuzes die jij in je leven hebt gemaakt. Zelf denk ik dat mijn zoektocht op dit moment ontstaan is door het levensverhaal van mijn pleegzoontje. De diepe beschadiging die hij heeft opgelopen raakt me zeer. Het lijden zit bij mij op schoot zeg maar. Deze vakantie zag ik een paar ouders met hun hele kleine kinderen zwemmen. Gewoon zonder bandjes. De kinderen duikelden om ze heen terwijl beide ouders ze heel goed in de gaten hielden. Ze gaven ze de kans om te groeien en beschermden ze tegelijkertijd. Voor mijn ogen zag ik wat hechting in de levens van deze kinderen betekende. Tegelijk zag ik de regenboogprins op afstand naar mij roepen en naar iedereen die het maar wilde horen, wat hij kon, doodsbang dat iemand hem iets zou laten doen wat hij niet durfde. Ik denk steeds, waar de verbinding doorgeknipt, of geknakt is, daar lijkt God helemaal niet aanwezig te zijn. Het gedicht ‘voetstappen’ geeft daarin voor mij geen antwoord meer. Tegelijk denk ik dat ik, om in de termen van hechting te blijven spreken, zo gehecht ben aan God, dat mijn geloof niet zal verdwijnen. Het gaat wellicht een nieuwe kleur krijgen. Thanks Daniel. Als je nog een keer wilt reageren, graag. Het ga je goed.
Hoi Charissa,
Dank ook weer voor jouw mooie reactie! Ik herken veel van jouw zoektocht bij mezelf. Alleen daarom al waardeer ik het dat je over je persoonlijke vragen blogt! Zo vraag ik me regelmatig af wat voor zin bidden heeft – zeker de manier van bidden die ik gewend ben, die nogal makkelijk is (veel vragende vorm). Ik ben er nog niet uit.Misschien is het een voorbode van een volgende fase in mijn geloofsreis, zoals jij het hebt over ‘een nieuwe kleur’. Wat je schrijft over hechting vind ik ook heel herkenbaar: als ik kijk naar mijn eigen kinderen, als ik kijk naar de pleegkinderen van vrienden en kennissen en als ik kijk naar de jongens waar ik mee werk. Ik vind het heftig om te lezen dat je denkt dat God helemaal niet aanwezig is in die gebrokenheid en het zet me aan het denken. Ik denk in ieder geval dat God nu in jou en Egbert aanwezig is in het beschadigde leven van jullie droomprins en dat daardoor een stukje heling kan plaatsvinden. Maar het lijkt soms wel alsof er alleen maar meer vragen bij komen en dat de antwoorden ergens ongrijpbaar tussen allerlei paradoxen in zweven. Tomas Halik heeft het ook steeds over die paradoxen en hij noemt geloven ‘geduld hebben met God’. Mooi hoe jij de lijn doortrekt en schrijft dat je ‘gehecht bent aan God’. Misschien is dat wel een uiting van een volwassen geworden geloof? Het loslaten van oude godsbeelden en steeds meer op eigen benen staand – juist omdat je een goede hechting hebt genoten.
Enfin, ik ben maar even hardop aan het denken. Bijzonder om zo even met elkaar op te lopen!
droomprins = regenboogprins 🙂 sorry!
Tomas Halik komt op mijn verjaardagslijstje! Thanks Daniel. Waardevolle gedachten. Het bidden komt aan de orde, later, maar ik ben nog niet klaar met de afgrond. Ik laat het je weten als ik er aan toe ben.