Vandaag was ik in het Mauermuseum in Berlijn. Het kleine rommelige museum barstte bijna uit zijn voegen. Ieder kamertje ging vol met foto’s en grote lappen tekst in het Duits, Frans en Engels.  

De geschiedenis van de Berlijnse muur werd ‘grundlich’ verteld en ademde tegelijk de anarchistische sfeer van de jaren ’80 uit.

Toen ik alle wereldleiders en autoriteiten eindelijk gepasseerd had, kwamen de verhalen van de vluchtpogingen en ontsnappingen. Koffers, vliegtuigjes, tunnelwagentjes stonden her en der in de ruimte.  Succesverhalen hingen naast verhalen van falen.  5000 mensen ontsnapten door een smalle tunnel die door een groep bevlogen westerlingen was gegraven onder de muur door. Een man werd neergeschoten en met grof geweld in de auto terug naar oost- Berlijn gebracht, waar hij direct ernstig gewond de gevangenis inging Vluchten was niet zonder risico. Een meisje ontsnapte via een enorme kabelrol. haar familie woonde nog in Oost-Duitsland. Ze zou vrijgesproken worden van haar vlucht als ze terug zou komen. Ze ging terug. Waarom? Ik denk dat ze bang was dat haar familie iets aangedaan zou worden. Ze biechtte op hoe ze was gevlucht en de kabelrol werd ontmanteld.

Zowel angst als respect en twijfel beving me terwijl ik naar alle foto’s en verhalen keek en luisterde. Hoe belangrijk is vrijheid? Wat offeren we op als we vluchten om vrij te zijn? En wat als we dat niet doen?  Welke muren plaatsen de machthebbers op dit moment? Wie lijden daaronder?

Het was bijzonder om na het bezoek langs het stuk muur te lopen dat er nog staat. Om te onthouden en te gedenken. Duizenden grote en kleine kunstenaars lieten hun handtekening daar achter. Dat geeft hoop en moed.