Het achtste leven (voor Brilka)

“Een tapijt is een verhaal. Daarin gaan weer talloze andere verhalen schuil.  Kom hier, heel voorzichtig, pak mijn hand. Ja, goed zo. Kijk, zie je die patronen?” Ik staarde naar de kleurige versieringen op de rode ondergrond. ” Dat zijn allemaal aparte draden. Elke draad is weer een apart verhaal, begrijp je?” Ik knikte aandachtig, al wist ik niet zeker of ik haar begreep. ” Jij bent een draad, ik ben een draad. Samen vormen we een versiering, met veel andere draden samen vormen we een patroon. De draden zijn allemaal verschillend. Verschillend van dikte, verschillend van kleur. De patronen zijn op zichzelf moeilijk te herkennen. Maar als je ze in hun samenhang bekijkt, ontdek je prachtige dingen. Hier bijvoorbeeld. Is dit niet schitterend? Deze versiering? Gewoon fantastisch. Het gaat om het aantal knopen, om de dichtheid ervan. En om de verschillende kleurstructuren. Dat alles bij elkaar vormt dan de textuur. Ik vind dat een heel mooi beeld. Ik denk er de laatste tijd veel over na. Tapijten zijn geweven van verhalen. Dus moet je ze bewaren en onthouden. Ook al heeft dit tapijt jarenlang ingepakt gelegen en als voer voor de motten gediend, het moet nu herleven en ons zijn verhalen vertellen. Ik weet zeker dat wij er ook in verweven zijn. Al hadden we daar geen idee van.” En Stacia klopte uit alle macht op het zware tapijt. Ik ben die les nooit vergeten. Ik weet niet of ik Stacia hier moet bedanken, want met dit inzicht heeft ze me min of meer verslaafd gemaakt aan verhalen, en me ertoe veroordeeld jarenlang als een bezetene de verhalen achter de verhalen te zoeken als de verschillende lagen in een kostbaar tapijt.

Soms heb je zo’n boek. Zo’n boek dat je verslindt alsof het een maaltijd is waarvan je vermoed dat het de enige keer is dat die zo zal smaken als nu. Dat je doet huilen en lachen en dat je bij je keel grijpt. Zo’n boek waarin je maar blijft lezen omdat het je meesleept en waarvan je tegelijk niet wilt dat het afgelopen is. Zo’n boek is ‘ Het achtste leven (voor Brilka)’ van schrijfster Nino Haratischwili. In het verhaal staan acht levens uit een Georgische familie van 1900 tot nu centraal.  Tegen de achtergrond van de opkomst en de ondergang van de Sovjet- Unie, de 2e wereldoorlog, het wegvallen van het Ijzeren Gordijn en de perestrojka, volgen we het leven en de keuzes van de vrouwen in deze familie en de mensen met wie ze verbonden zijn. De inleidende tekst die ik heb geciteerd beschrijft wat mij betreft wat  de schrijfster heeft gedaan. In een taal die als chocolade smelt op je tong weeft ze een tapijt vol verhalen, en zie je als lezer dat tapijt langzaam maar zeker tevoorschijn komen. Het is zo’n boek waar je van moet zuchten. En nog eens. En nog eens. Omdat het zo mooi is.

Geslaagd en BillieBillieBOB (de Regenboogprins en zijn vriend, en de wonderbare Wouter)

In juni belde, na een spannende week, de mentor van de Regenboogprins dat hij geslaagd was voor zijn VMBO! YES!!!!!! Het is hem gelukt!!!! Alle ouders en pleegouders en begeleiders en vrienden waren supertrots op hem! En hij was ook trots, alhoewel hij ‘wel al had verwacht dat hij zou slagen’. Op 4 juli 2024 ontving hij zijn diploma! Voor ons was het een 2e mijlpaal! Eerst de basisschool overleefd en volbracht, nu de middelbare school. Na de vakantie begint de volgende mijlpaal. Het MBO. Opnieuw zal het een challenge zijn voor ons allen, en opnieuw laten wij de Regenboogprins weten; probeer het maar, lukt het niet, dan zoeken we wel wat anders! Geeft niets.

Maar voor we aan het nieuwe avontuur konden beginnen moest er eerst gefeest worden!
We vonden een prachtig plekje bij ‘Food for Good’ in Utrecht. Een prachtige tuin vol bloemen, kruiden, fruit en groenten. De Regenboogprins houdt van tuinen en bloemen, vogels en insecten (als ze niet te dicht bij hem in de buurt komen).
Zondag 7 juli om 15.30 kwam een bont gezelschap van vrienden en familie bij de locatie  aan en aten we heerlijke taart, door Beppe gemaakt.
Van de moeder van de Regenboogprins kregen wij een bijzondere kaart, die ik niet snel zal vergeten, maar haar woorden beschreven eigenlijk precies wat er kan gebeuren als mensen, ondanks moeilijkheden, verschillen weten te overbruggen. Als ze met elkaar blijven zoeken naar liefde, aandacht en begrip voor al die dingen die mis kunnen gaan in het leven. ‘Familie is niet altijd de verbondenheid met DNA, maar in hoeverre men er voor de ander is als familie. Een familie moet als een thuis voelen en die hebben jullie hem gegeven’ schreef de moeder van de Regenboogprins en daarmee zei ze eigenlijk alles wat ik ervoer. Dit was een kleine oase van inclusiviteit. Verschillen mochten er hier zijn. Lees verder →

Uit de Toon (theater)

Het afgelopen jaar werkte ik met de allereerste ‘ academie’  van theatergezelschap Orde der dwazen. Het was al een tijdje geleden dat ik met een groep mensen werkte die het niet gewend zijn om zelf theater te maken.

Foto: Marleen van der Duin

Ik realiseerde me gaandeweg hoeveel mensen leren als ze bezig gaan met theatermaken. Ze leren niet alleen spelen, maar ze leren ook nadenken over waar ze zijn op het podium en hoe ze zich daarop bewegen, leren snel schakelen, leren de controle en voorspelbaarheid loslaten, leren echt zichtbaar te zijn op het podium, zodat het publiek zich vrij voelt om naar ze te kijken in hun schoonheid en in hun lelijkheid, leren nadenken over woorden en hoe die willen worden uitgesproken. Een enerverend, boeiend, maar ook pittig proces is het om al die dingen eigen te maken. Het vraagt van spelers om grenzen te verleggen om zo het podium als veilige plek te kunnen ervaren.

Lees verder →

Inner Peace

“Inner Peace… inner peace… inner Peace… INNER PEACE…”  mompelde meester Shifu gefrustreerd terwijl hij vrede probeerde te vinden met zijn onwillige pupil Po in de film Kung Fu Panda.

Ik doe geen Kung Fu, maar was enkele weken geleden mee op een kloosterretraite bij de Abdij van Egmond. Samen met 15 collega’s waren we een weekend te gast. Het thema was ‘Vrede’  en mij was gevraagd ter voorbereiding iets mee te nemen wat voor mij bij dat thema hoorde.  Ik wist niets. Het enige wat er gebeurde was dat ik de letters van het woord vrede zag staan en dat er  met dikke zwarte letters het woord ‘oorlog’ overheen geschreven werd. De ontwikkelingen van de laatste tijd in en buiten Europa en ook in Nederland roepen veel onrust bij me op.
Vrede is een wankel evenwicht.

Ik ben op zoek naar hoe ik me moet verhouden tot alles wat er gebeurt om mij heen. Tijdens het weekend noemde een van de retraiteleiders (en mijn collega) dat innerlijke vrede volgens de Benedictijnse principes inhoudt dat je geen weerstand voelt bij je eigen zwakte en bij de zwakte en kracht van anderen. Die zin greep mij en wees een richting. Geen weerstand voelen, hoe doe je dat?
Wat ik niet direct verwacht had in een klooster, maar wat wel gebeurde was dat o.a. twee kunstenaars mij de weg wezen naar een manier om te handelen in de onrust die ik ervaar om mij heen en ook in mijzelf.

bron Foto: JR

De kunstenaar JR, die met zijn straatfotografie groepen die verdeeld zijn, groepen die in de marge dreigen terecht te komen, letterlijk aan de wanden hangt van belangrijke gebouwen en wijken. Met humor en bravoure brengt hij mensen in contact met hun angsten ten opzichte van elkaar en met situaties van onrecht. Hij zet zijn weerstand om in een vorm die oproept anders naar een probleem te kijken.
Voor mij is hij een voorbeeld in hoe je samen met mensen kan zoeken naar nieuwe wegen om met elkaar om te gaan. En ook om, hoe dan ook, die weg te zoeken, ook al verwachten instanties andere dingen van je en houden ze onrecht in stand.

Lees verder →

Co

Vandaag kregen we het tijdens een bijeenkomst over het woord  ‘Co’. Wat is eigenlijk de betekenis van dat woord?

Google-translate vertaalt het woord uit het engels en zegt dat het ‘samen’ of ‘aaneen’ betekent. De Van Dale online zegt dat het een afkorting is van Compagnon. De site ‘onze taal’ zegt dat het woord vooral ‘mede’ betekent.

Co-piloot, Co-assistent, Co-ouder, Co-onderzoeker, door het streepje laat je zien dat het om het woord ‘ mede’ gaat.

Co lijkt af te stammen van het oorspronkelijke woord Com, uit het Latijn, dat  ‘samen met’ betekent. Best een mooie betekenis. Alleen in de praktijk lijkt het anders te werken.  Lijkt er een hiërarchie bij het woord te komen. Je hebt een piloot en je hebt een co-piloot. Het lijkt… maar ik weet natuurlijk niet of dat klopt… het lijkt erop dat er toch een soort hiërarchie is. Je hebt de Piloot, die is helemaal Piloot. En je hebt de Co-piloot wat klinkt als ‘ assistent piloot’ . Misschien is dat helemaal niet zo. Maar waarom noemen we ze dan niet gewoon ‘ twee piloten?’  Of Piloot Rood en Piloot Groen. Of Piloot Jos en Piloot Hendrike? En hoe zit dat dan als je co-assistent bent in een ziekenhuis? Ben je dan met meerdere assistenten?  Bij het Co-ouderschap lijkt er nog de meeste overeenkomst met de betekenis van het woord. Beide ouders zijn en blijven samen verantwoordelijk voor hun kinderen, alhoewel ze natuurlijk wel wat taken en verantwoordelijkheden verdelen. Lees verder →