Terug naar de bron

Al geruime tijd voel ik onbehagen. Ik maak me zorgen over onze aarde. Over het leiderschap wereldwijd, de oorlogen, de ongelijkheid, het onrecht. Nu is dat niet vreemd. Maar waar ik last van heb, is de angst en verlamming die dat bij mij teweeg brengt. Ik ga door natuurlijk, ik weet mijn verantwoordelijkheden, Maar de zorg om de toekomst ligt vaak als een koude schaduw om mijn hart.

nodig
Soms heb je inkijkjes in iets groters dan jezelf, iets groters dan de tegenwoordige tijd en iets groters dan het dagelijks leven. Ik had dat nodig en ik kreeg het. Ik neem je graag mee in mijn ervaring.
Mijn lief en ik zijn uitgenodigd voor de pensionering van Edward de Kam, die ik als directeur van YFC Nederland leerde kennen  30 jaar geleden. Hij vertelt over de laatste tien jaar, waar hij als directeur van YFC Europa, Midden-Oosten en Noord Afrika werkte. Tijdens zijn verhaal voel ik iets warms door me stromen.
Ik zie hoe dwars door oorlogen en armoede wereldwijd kleine gemeenschappen worden gebouwd waar jonge mensen een plek krijgen, gezien worden en nieuwe hoop krijgen voor hun leven.  Ik zie foto’s van jonge stevige mensen in landen hier ver vandaan. Ik hoor Edward verhalen vertellen over mensen. Over bewogen, moedige, eigengereide mensen vol humor, die een missie hebben. Die gestuurd worden door iets groters dan henzelf.
Lees verder →

Theater haalt de ervaring uit de MIST!

Het is even stil. Dan komt het applaus. Enkele mensen gaan staan. Ik zie mensen in tranen. Naast me staat Janine van der Duin, die net voor de eerste keer haar eigen voorstelling ‘Mist’ heeft gespeeld. Ze lacht en straalt. Het is gespeeld, het is gedaan. Hier hebben we een jaar lang samen naartoe gewerkt. De sfeer in de kleine zaal van ‘Indekerngezond’  is aandachtig en warm. De mensen gaan weer zitten en het nagesprek begint. Wat raakt? Wat haakt? Een geanimeerd gesprek volgt.

Ik ken Janine al lang. Ik kan me nog goed herinneren dat ze lang geleden als deeltijdstudent Social Work in een ontzettend leuke klas deelnam aan mijn dramalessen. Een aardige open vrouw, initiatiefrijk, geïnteresseerd en actief betrokken. Na haar opleiding kwamen we elkaar af en toe weer tegen. Ze woonde een tijdje in Utrecht, reisde naar Zuid- Afrika, en later was ze getrouwd, werkte bij Lister en speelde bij de Orde der Dwazen. Via haar leerde ik dat theatergezelschap kennen en regisseerde ik een aantal jaar met plezier de producties die deze groep maakte.

Verdwenen
Echter, zo’n anderhalf jaar geleden kwam ze plotseling niet meer. Ik vroeg waar ze was. Het antwoord was dat het niet goed met haar ging en dat ze er verder niet zoveel over konden zeggen. Ik wist niet goed wat te doen. Uiteindelijk stuurde ik een app met een groet en dat ik aan haar dacht. Ik wilde haar laten weten dat het voor mij niet normaal was dat ze zo maar was verdwenen. Dat zij ook bij het gezelschap hoorde ook al was ze daar niet. Ik snapte het niet precies…. het was wat mistig om de situatie.

Terug
Een zomer ging voorbij en ergens in september zag ik haar gelukkig weer.  Ze straalde en keek me doelbewust aan Ze moest me spreken over iets wat ze wilde. “Ik had een depressie” vertelde ze me. “ En ik wil daar iets mee. Ik wil een voorstelling maken. Wil jij me helpen?”

Maken
En zo begon een boeiend maakproces. Janine maakte een storyboard over de gebeurtenissen die in de drie maanden van haar depressie plaatsvonden. Ze schreef teksten. Samen bespraken we het storyboard, ik hielp om de teksten geschikt voor een voorstelling te maken. We herschreven, we schrapten. We zochten een dramaturgisch concept. En daarna begon het spelen. Janine speelde haar verhaal. Ze doorleefde veel opnieuw. En vaak waren er tranen. Soms van verdriet, maar veel vaker en dieper vanuit de liefde die zij voelde voor mensen om haar heen. Mensen die haar niet wilden missen. Mensen die zij niet wilde missen. Het was een persoonlijk en intiem proces om zo samen op te trekken en langzaam maar zeker kwam de voorstelling tot stand. Janine ontmoette ondertussen mensen die haar aanmoedigden. Haar man, haar vrienden en collega’s, haar mede-netwerkleden  van ‘het blauwe paard’. Marike, een lid van haar theatergezelschap wilde het decor wel voor haar maken. Haar schoonzus maakte opnames voor een trailer. Haar man maakte foto’s van haar en haar broer bouwde een website.

Eenzaamheid en onvermogen
Gaandeweg ging ik me steeds meer realiseren hoe eenzaam mensen zich kunnen voelen in en om een depressie. Hoe moeilijk het kan zijn voor vrienden, familie maar ook professionals om te begrijpen wat er gebeurd en passend te reageren. Janine liet me zien hoe zij zich vasthield aan een paar existentiële mantra’s die ze in die tijd repeterend tegen zichzelf zei. Hoe ze haar diepste gedachten niet uit durfde spreken en het toch deed. En hoe die keuze, eindelijk de eenzaamheid doorbrak en  de mensen om haar heen in beweging zette, waardoor er de hulp kwam die nodig was.

En nu is de voorstelling af en speelde Janine hem voor het eerst op de unieke plek ‘ In de Kern Gezond’ in Leidsche Rijn in Utrecht. Tijdens de voorstelling zag ik hoe de theatrale wetten helpen om datgene wat verteld moet worden te laten landen. Het ritme, het spel, de muziek, het decor, de ervaring gestileerd in een vertelbaar verhaal. Wat heb ik toch een mooi vak.
Dankbaar ben ik voor dit bijzondere traject. Ik hoop dat de voorstelling mensen die depressie kennen vanuit eigen ervaring, vanuit de positie van familie, vrienden, maar ook professionals met elkaar in gesprek zal brengen. Meer ervaringen uit de ‘mist’ zal halen en dat het zal leiden tot meer openheid, begrip en inzicht.

Ben je geïnteresseerd geraakt in de voorstelling? Janine wil graag komen optreden. Je kunt haar vinden via www.routepositief.nl

 

Ps: Wil je weten wat voor plek ‘In de kern Gezond’  is? Misschien ook een mooie locatie voor iets wat jij wilt laten zien: Check www.indekerngezond.nl
En kijk ook eens op www.blauwepaard.nl als je ook vindt dat iedereen kwetsbaar én krachtig is!

 

 

 

Het achtste leven (voor Brilka)

“Een tapijt is een verhaal. Daarin gaan weer talloze andere verhalen schuil.  Kom hier, heel voorzichtig, pak mijn hand. Ja, goed zo. Kijk, zie je die patronen?” Ik staarde naar de kleurige versieringen op de rode ondergrond. ” Dat zijn allemaal aparte draden. Elke draad is weer een apart verhaal, begrijp je?” Ik knikte aandachtig, al wist ik niet zeker of ik haar begreep. ” Jij bent een draad, ik ben een draad. Samen vormen we een versiering, met veel andere draden samen vormen we een patroon. De draden zijn allemaal verschillend. Verschillend van dikte, verschillend van kleur. De patronen zijn op zichzelf moeilijk te herkennen. Maar als je ze in hun samenhang bekijkt, ontdek je prachtige dingen. Hier bijvoorbeeld. Is dit niet schitterend? Deze versiering? Gewoon fantastisch. Het gaat om het aantal knopen, om de dichtheid ervan. En om de verschillende kleurstructuren. Dat alles bij elkaar vormt dan de textuur. Ik vind dat een heel mooi beeld. Ik denk er de laatste tijd veel over na. Tapijten zijn geweven van verhalen. Dus moet je ze bewaren en onthouden. Ook al heeft dit tapijt jarenlang ingepakt gelegen en als voer voor de motten gediend, het moet nu herleven en ons zijn verhalen vertellen. Ik weet zeker dat wij er ook in verweven zijn. Al hadden we daar geen idee van.” En Stacia klopte uit alle macht op het zware tapijt. Ik ben die les nooit vergeten. Ik weet niet of ik Stacia hier moet bedanken, want met dit inzicht heeft ze me min of meer verslaafd gemaakt aan verhalen, en me ertoe veroordeeld jarenlang als een bezetene de verhalen achter de verhalen te zoeken als de verschillende lagen in een kostbaar tapijt.

Soms heb je zo’n boek. Zo’n boek dat je verslindt alsof het een maaltijd is waarvan je vermoed dat het de enige keer is dat die zo zal smaken als nu. Dat je doet huilen en lachen en dat je bij je keel grijpt. Zo’n boek waarin je maar blijft lezen omdat het je meesleept en waarvan je tegelijk niet wilt dat het afgelopen is. Zo’n boek is ‘ Het achtste leven (voor Brilka)’ van schrijfster Nino Haratischwili. In het verhaal staan acht levens uit een Georgische familie van 1900 tot nu centraal.  Tegen de achtergrond van de opkomst en de ondergang van de Sovjet- Unie, de 2e wereldoorlog, het wegvallen van het Ijzeren Gordijn en de perestrojka, volgen we het leven en de keuzes van de vrouwen in deze familie en de mensen met wie ze verbonden zijn. De inleidende tekst die ik heb geciteerd beschrijft wat mij betreft wat  de schrijfster heeft gedaan. In een taal die als chocolade smelt op je tong weeft ze een tapijt vol verhalen, en zie je als lezer dat tapijt langzaam maar zeker tevoorschijn komen. Het is zo’n boek waar je van moet zuchten. En nog eens. En nog eens. Omdat het zo mooi is.

Geslaagd en BillieBillieBOB (de Regenboogprins en zijn vriend, en de wonderbare Wouter)

In juni belde, na een spannende week, de mentor van de Regenboogprins dat hij geslaagd was voor zijn VMBO! YES!!!!!! Het is hem gelukt!!!! Alle ouders en pleegouders en begeleiders en vrienden waren supertrots op hem! En hij was ook trots, alhoewel hij ‘wel al had verwacht dat hij zou slagen’. Op 4 juli 2024 ontving hij zijn diploma! Voor ons was het een 2e mijlpaal! Eerst de basisschool overleefd en volbracht, nu de middelbare school. Na de vakantie begint de volgende mijlpaal. Het MBO. Opnieuw zal het een challenge zijn voor ons allen, en opnieuw laten wij de Regenboogprins weten; probeer het maar, lukt het niet, dan zoeken we wel wat anders! Geeft niets.

Maar voor we aan het nieuwe avontuur konden beginnen moest er eerst gefeest worden!
We vonden een prachtig plekje bij ‘Food for Good’ in Utrecht. Een prachtige tuin vol bloemen, kruiden, fruit en groenten. De Regenboogprins houdt van tuinen en bloemen, vogels en insecten (als ze niet te dicht bij hem in de buurt komen).
Zondag 7 juli om 15.30 kwam een bont gezelschap van vrienden en familie bij de locatie  aan en aten we heerlijke taart, door Beppe gemaakt.
Van de moeder van de Regenboogprins kregen wij een bijzondere kaart, die ik niet snel zal vergeten, maar haar woorden beschreven eigenlijk precies wat er kan gebeuren als mensen, ondanks moeilijkheden, verschillen weten te overbruggen. Als ze met elkaar blijven zoeken naar liefde, aandacht en begrip voor al die dingen die mis kunnen gaan in het leven. ‘Familie is niet altijd de verbondenheid met DNA, maar in hoeverre men er voor de ander is als familie. Een familie moet als een thuis voelen en die hebben jullie hem gegeven’ schreef de moeder van de Regenboogprins en daarmee zei ze eigenlijk alles wat ik ervoer. Dit was een kleine oase van inclusiviteit. Verschillen mochten er hier zijn. Lees verder →

Uit de Toon (theater)

Het afgelopen jaar werkte ik met de allereerste ‘ academie’  van theatergezelschap Orde der dwazen. Het was al een tijdje geleden dat ik met een groep mensen werkte die het niet gewend zijn om zelf theater te maken.

Foto: Marleen van der Duin

Ik realiseerde me gaandeweg hoeveel mensen leren als ze bezig gaan met theatermaken. Ze leren niet alleen spelen, maar ze leren ook nadenken over waar ze zijn op het podium en hoe ze zich daarop bewegen, leren snel schakelen, leren de controle en voorspelbaarheid loslaten, leren echt zichtbaar te zijn op het podium, zodat het publiek zich vrij voelt om naar ze te kijken in hun schoonheid en in hun lelijkheid, leren nadenken over woorden en hoe die willen worden uitgesproken. Een enerverend, boeiend, maar ook pittig proces is het om al die dingen eigen te maken. Het vraagt van spelers om grenzen te verleggen om zo het podium als veilige plek te kunnen ervaren.

Lees verder →