Vreemden voor onszelf (boek van Rachel Aviv)

Psychiaters weten opvallend weinig over de kwestie waarom sommige mensen met een psychische aandoening herstellen en anderen met dezelfde diagnose een ‘carrière’ in de ziekte hebben. Om die vraag te beantwoorden is er volgens mij meer aandacht nodig voor de afstand tussen de psychiatrische modellen die een ziekte verklaren en de verhalen waar mensen zelf betekenis mee vinden. Zelfs als de kwesties van interpretatie ondergeschikt zijn aan het vinden van een medische behandeling, veranderen deze verhalen het leven van mensen soms op een onvoorspelbare manier en hebben ze grote invloed op iemands besef van identiteit – en de wens om te worden behandeld.

De afgelopen week las ik op aanraden van een collega het boek ‘Vreemden voor onszelf’ van Rachel Aviv. Het bovenstaande fragment schreef zij in de inleiding van dit boek waar ze vijf levens van vijf mensen met verschillende culturele achtergronden beschrijft. Iedere persoon heeft een psychische aandoening en zoekt naar een manier om hiermee te leven. Aviv beschrijft de levens van deze mensen via wat ze over hen heeft gelezen en gehoord, via gesprekken met henzelf en via gesprekken met belangrijke naasten. Lees verder →

Storytelling en de dramadriehoek.


Voor de post HBO supervisie & coaching  van de Christelijke Hogeschool Ede gaf ik gisteren een studiedag over storytelling. Mijn collega Ben Vissee vroeg mij vorig jaar voor het eerst, en dit jaar hebben we een middag samen doorgebracht om te kijken of we onze kennis konden bundelen. Ben is een expert in de Transactionele Analyse. Ik weet veel van storytelling en hoe je als supervisor met verhalen kan werken.

We vonden een superleuke link door de dramadriehoek (aanklager, redder en slachtoffer) en de winnaarsdriehoek (protectie, permissie,  potentie) aan een bestaand en later ook aan eigen verhalen te koppelen. Lees verder →

Mijn geraaktheid door verhalen.

Twee broers worden geboren. De ene werkt hard thuis en doet mee in de traditie van het dorp. De ander echter, heeft spirituele gaven en droomt ervan om de chief van het dorp te worden… De ene ontwikkelt zich gestaag en wordt verder niets over vermeld. De ander bedenkt allerlei streken om zijn droom voor elkaar te krijgen. Hij komt ver en hij leert veel. Hij leert steeds respectvoller om te gaan met het leven om hem heen, de mensen en de dieren.
Uiteindelijk lukt het hem om een geschenk te krijgen dat hij mee kan nemen naar de chief zodat hij diens taak over kan nemen. Echter, als hij thuis komt, is de chief overleden en heeft zijn zoon hem opgevolgd.

Pieter Henket, ‘Partners in Crime’ uit de serie Congo Tales, 2017. © Pieter Henket, courtesy Kahmann Gallery Produced by Tales of Us.

Lees verder →

Een krachtig verhaal.

Al eeuwen lang vertellen mensen elkaar verhalen. Verhalen zijn geen feiten. Het zijn betekenisdragers. Ze vertellen over wat mensen belangrijk vinden en zijn een kanaal voor moeilijk te uiten gevoelens. Gisteren was ik te gast op de scholingsdag van de Nederlandse Vereniging voor Speltherapie. Ik mocht een workshop geven over ‘helpende verhalen’. Een workshop is voor mij altijd een fantastische mogelijkheid om mijn kennis ergens over te verdiepen. Voor deze workshop dook ik twee boeken in. Allebei boeiend, op totaal verschillende wijze. Het boek ‘Verbindende verhalen’ raakte me door de herkenbare metaforen voor kinderen die van thuissituatie moeten wisselen door adoptie of pleegzorg. Het boek ‘Narratieve therapie in de praktijk’ was heel erg boeiend door hoe de schrijver me meenam in de verbindingen  tussen de gebeurtenissen en ervaringen in de levens van mensen.  De schrijver Michael White neemt in zijn boek de hoofdverhaallijn, die negatief kan kleuren door die ervaringen, stevig onder de loep en wandelt met zijn cliënten buiten deze gebaande hoofdweg, op zoek naar andere verhaallijnen. Verhaallijnen waar iemands levenskracht weer teruggevonden wordt.  Hij doet dit via externaliserende, re-autoriserende en re-memberingsgesprekken.

Het lezen van deze boeken was boeiend en leerzaam. De workshop verdiepte mijn ervaring nog verder. Ik legde de verschillende bronnen over storytelling die ik inmiddels ken voor aan de deelnemers en er ontstond en boeiend, open en kwetsbaar en tegelijk krachtig gesprek. We dachten na over de rol van de ‘helper’ in therapeutische verhalen. ‘ ‘Wanneer moet deze zich openbaren? En wat moet deze doen? Hoe kunnen we de technieken uit de narratieve benadering vertalen naar spel met kinderen? ‘ De tijd was natuurlijk veel te kort.

Speltherapeuten zijn belangrijke mensen. Ze geven om de kleine mensen, de mensen die over een aantal jaar onze samenleving moeten voortzetten. Namelijk: kinderen.  Ze nemen deze  uitermate serieus en doen alles om hen te helpen om op te groeien tot stevige volwassenen. Volwassenen die weten wie ze zijn en die tegen een stootje kunnen. Volwassenen die weten dat ze er toe doen en die de samenleving helpen opbouwen. Mensen die weten in welk verhaal ze staan en die ook weten welke verhalen vernietigend en afbrekend zijn en die los kunnen laten.

Ik voelde gisteren respect voor deze beroepsgroep, die zo hard aan het werk is en wiens kwaliteit de komende jaren steeds meer bewezen zal worden doordat er nu een Master Opleiding Speltherapie is, zodat er ook beter onderzoek naar de werking van speltherapeuische interventies kan worden gedaan.  En ik ben trots dat ook ik mijn steentje mag bijdragen aan deze opleiding.

 

Er zijn…

Vandaag was ik in Lunteren om een workshop te geven. Via verbeeldende vragen haalden de deelnemers verhalen uit hun leven terug. Kleine momenten die op het netvlies geschreven stonden, uit verschillende tijden, werden verteld aan elkaar en wij wisten. Ja, we waren er, zij waren er, wij zijn er.