Vreemden voor onszelf (boek van Rachel Aviv)

op

Psychiaters weten opvallend weinig over de kwestie waarom sommige mensen met een psychische aandoening herstellen en anderen met dezelfde diagnose een ‘carrière’ in de ziekte hebben. Om die vraag te beantwoorden is er volgens mij meer aandacht nodig voor de afstand tussen de psychiatrische modellen die een ziekte verklaren en de verhalen waar mensen zelf betekenis mee vinden. Zelfs als de kwesties van interpretatie ondergeschikt zijn aan het vinden van een medische behandeling, veranderen deze verhalen het leven van mensen soms op een onvoorspelbare manier en hebben ze grote invloed op iemands besef van identiteit – en de wens om te worden behandeld.

De afgelopen week las ik op aanraden van een collega het boek ‘Vreemden voor onszelf’ van Rachel Aviv. Het bovenstaande fragment schreef zij in de inleiding van dit boek waar ze vijf levens van vijf mensen met verschillende culturele achtergronden beschrijft. Iedere persoon heeft een psychische aandoening en zoekt naar een manier om hiermee te leven. Aviv beschrijft de levens van deze mensen via wat ze over hen heeft gelezen en gehoord, via gesprekken met henzelf en via gesprekken met belangrijke naasten. Lees verder →

Gerechtigheid (n.a.v. ‘Gerechtigheid voor dieren – Martha Nussbaum)

op


Dieren zitten wereldwijd in de problemen.  Zo begint het boek van Martha Nussbaum. Veelal brengt de overheersing van mensen onrechtmatig letsel toe door de barbaarse wreedheden van de bio-industrie, stroperij, jacht, vernietiging van habitats, vervuiling van lucht en zeeeen, verwaarlozing van gezelschapsdieren.
Daarnaast weten we door het onderzoek dat de laatste decennia is gedaan dat alle gewervelde en veel ongewervelde dieren pijn voelen, emoties ervaren en velen ook zoiets als medeleven en rouw ervaren. We weten dat dieren complexe vormen van sociale organisatie en sociaal gedrag kennen.

Martha Nussbaum vindt: De mens als geheel heeft de collectieve plicht om deze problemen onder ogen te zien en op te lossen. Belangrijke emoties voor ons zijn daarbij: verwondering (over het dier), compassie (bij onrecht of nalatigheid) en overgangswoede. Deze woede is niet gericht op vergelding maar  op het stoppen van een bepaald gedrag. De verwondering trekt onze aandacht, haalt ons uit onszelf en wekt de nieuwsgierigheid naar een vreemde wereld. Mededogen verbindt ons met het lijdende dier in een krachtige emotionele ervaring. Overgangswoede bereidt ons voor op actie. Lees verder →

Fantastisch kinderboek (Morrigan Crow – Nevermoor)

op

Voor wie van de boeken over Harry Potter houdt; deze serie is ook geweldig.
Morrigan Crow speelt de hoofdrol. Deel 1 begint ermee dat Morrican tot de ‘vervloekte kinderen’ behoort. Als er een ongeluk of ramp gebeurt kijkt iedereen naar haar.  Iedereen denkt dat het aan haar ligt. Alle vervloekte kinderen en dus ook Morrigan moeten sterven in de nacht van Avondstond: de laatste dag van het Tijdvak. Maar vlak voordat dat gebeurt wordt ze gered door Jupiter Noord, uit Nevermoor. Hij neemt haar mee naar deze nieuwe wereld en  schrijft haar in voor de selectie van het exclusieve wondergenootschap. Als het Morrigan lukt om de proeven te doorstaan en lid te worden van dit genootschap kan ze in Nevermoor blijven.

De boeken zijn fantasierijk en spannend. Onze Regenboogprins heeft jarenlang alleen boeken met plaatjes en tekst willen lezen, maar deze serie leest hij zonder bezig te zijn met de plaatjes. Het verhaal is zo beeldend geschreven dat het zich voor je ogen afspeelt ook al lees je alleen de letters. Het is een echt ‘reis van de held’ verhaal, waarbij je met de verschillende vrienden en vijanden van Morrigan meeleeft en niet zeker weet of de vijand van Morrigan nou eigenlijk ook echt een vijand is.
Inmiddels zijn de Regenboogprins en ik in het 3e boek beland. Het eerste deel kreeg de Regenboogprins van zijn neef, waarbij zijn ouders vertelden het allebei ook gelezen te hebben. Zij wachtten reikhalzend op het 4e deel.

Gelukkig hebben de Regenboogprins en ik nog een groot deel van het 3e deel te lezen voordat we ook moeten gaan wachten.

Maar zeg nou zelf, reikhalzend wachten op het volgende deel van een boek, dat is toch fantastisch?

Het boek staat in de boekwinkel bij de leeftijd van 10-12 jaar, maar ik denk dat er ook 10-80 jaar had kunnen staan.
Schrijfster: Jessica Townsend
De titels staan op de bijgevoegde foto. Het blauwe boek is deel 1, het rode deel 2 en het groene deel 3.

 

Kamp Erika

op

De meivakantie bracht ik door in Giethmen, een plaatsje dat 4 km van Ommen, het stadje waar ik opgroeide. De herinneringen aan de 2e Wereldoorlog waren ook in Ommen, toen ik daar opgroeide, al aanwezig. Over bepaalde families werd geroddeld, die waren fout in de oorlog. Ook was er iets met een kamp Erika in de bossen ergens tussen kasteel Eerde en vakantiepark de Besthemerberg.
Wat voor kamp dat precies was, wist ik eigenlijk ook niet. Het was geen kamp met Joodse gevangenen, maar Nederlandse, dat wist ik wel, maar wat die Nederlanders dan hadden gedaan wist ik niet. De vraagtekens spookten rond in mijn hoofd want als ik ging wandelen in die buurt, zag ik nergens sporen van het kamp. Ook waren er verhalen over een zekere goeroe Krishnamurti, die voordat het kamp Erika ging heten, daar gewoond had en waar mensen van over de hele wereld naartoe kwamen. Een rare flapdrol, werd hij genoemd, door de Ommers.

Rondom 4 en 5 mei ben ik altijd met de oorlog bezig. Ik zoek dan naar boeken, bronnen die me daar iets over vertellen. Dit jaar heb ik verschillende boeken gelezen.
Het meeste indruk maakt het boek dat ik nu aan het lezen ben: “Kamp Erika; het oorlogsverhaal van mijn opa en het Nederlandse kamp dat verzwegen werd.”  Lees verder →

Over het boek ‘Onzeker weten’.

op

Zo’n 7 jaar geleden was ik op het Greenbeltfestival in Engeland aanwezig bij een viering van de IKON-community uit Belfast. Deze community was gebaseerd op het gedachtengoed van Peter Rollins, en de radicale theologie. Ik kan mij van die viering alleen nog het slot herinneren. Op het podium stond een groot kruis, met daarop in ballonnen een soort lichaam geprikt. In mijn herinnering waren de ballonnen roze. Vlak voor het einde van de viering werden alle ballonnen doorgeprikt en plotseling was er niets meer, ja dat lege kruis was er nog, maar het had een ander effect dan ik had verwacht. Het was voor mij niet het ‘overwinningskruis’ dat ik zo goed kende uit mijn geloofsopvoeding.
Het kruis was echt leeg. Een illusie werd doorgeprikt. Knalde weg. Vervolgens werd ons als publiek gevraagd om een blinddoek om te doen en elkaar te helpen de ruimte te verlaten. Dat laatste heb ik niet gedaan. Ik was te geschokt. Wat was er gebeurd?
Als ik nu terugkijk denk ik dat ik op dat moment voor het eerst op existentieel niveau ervaarde dat een belangrijke geloofsovertuiging die ik had, geen stand hield. Namelijk de overtuiging dat een hemelse God, ver buiten mij en ver voor mij geboren, alles goed zou maken. De blinddoek en de uitnodiging elkaar te helpen kwam werd als alternatief geboden. Moest ik gaan vertrouwen op mensen die beperkt waren? En op mijn eigen beperkte vermogens? En dat dan in plaats van het bouwen op een God die alles goed maakt?
Het verlies van die overtuiging was een flinke schok, en een schuchter zoeken kwam eruit voort. Want welke overtuiging was dan nog waar?
Pas toen ik het boek ‘hopeloos hoopvol’ van John Caputo las vond ik iets wat weer of meer waar leek te zijn. Iets wat ik kon geloven en wat me bracht bij een nieuw perspectief, waarbij God daadwerkelijk de Ander blijft, maar toch alleen opereert van binnenuit. In het Engels gebruikt Caputo hiervoor de term Insist inplaats van exist.
In Nederland is er sinds enkele jaren het Platform Thomas voor mensen die geïnteresseerd zijn in het gedachtengoed van de Radicale Theologie. Bram Kalkman, Gerko Tempelman en Rikko Voorberg schreven het boek ‘Onzeker weten’ waarin ze zich laten inspireren door dit gedachtengoed.

Waaraan herken je de Radicale Theologie? Soms kom je deze tegen als luis in de pels, soms als kritische teamgenoot, soms als Irritante buur. De Radicale Theologie is  gericht op inclusief in plaats van exclusief. Het is gericht op verbinding, maar via de confrontatie. Het daagt de gelovige uit op zoek te gaan naar de ongemakkelijke ander en is ook zelf een ongemakkelijke ander. Lees verder →