Vandaag bezocht ik de expositie ‘allemaal wonderen’ van het Catharijne Convent in Utrecht. Het was een bonte verzameling van oude en nieuwe kunst over wonderen. Zelf vind ik de moderne kunst toch het leukst. Een greep uit de tentoonstelling van werk dat mij aansprak.
’There will be no miracles here ‘ – De Schotse kunstenaar Nathan Coley maakte een 6 meter hoog lichtkunstwerk dat hij in de stad Stirling plaatste. Hij ontleende de uitspraak aan een koninklijk bevel dat in de 18e eeuw werd uitgevaardigd als reactie op vermeende wonderen in Parijs.  ‘Typisch Schotland’ dacht ik (en waarschijnlijk slaat het nergens op). Het Franse Parijs als stad van romantici tegenover Schotland het land van de kilts waar  honend de billen worden getoond als provocatie.”There will be no miracles here” als een statement. Wij doen het zelf wel.
Een boeiend begin van de tentoonstelling.

 “Vervolgens viel mijn oog op dit prachtige Jezus schilderij. Jezus die op spiegelglad water staat.   Zijn armen gespreid; ‘Hier ben ik.’ Eigentijds gekleed, blauw en geel, en als kijker zit ik telkens te denken, staat hij nou gewoon op een gladde vloer vol water?

         Daarna heb ik naar een video van Marina Abramovic (1946) gekeken uit de serie ‘The Kitchen, homage to saint Theresa’. Abramovic verwijst naar de mystieke ervaringen van Teresa van Avila. Abramovic: ‘In haar keuken begon Teresa te leviteren. Kwaad en hongerig hing ze boven de pan. Ik vond het een mooi idee dat ze kwaad was, uitgerekend op de hogere macht die haar heilig maakte.’
Ook zij heeft haar armen gespreid: ‘Hier ben ik. Ook al is het tegen wil en dank.

Het mooist vond  ik de video ‘The Trial’ van Bill Viola (2015). De acteurs in deze film doorlopen wat de kunstenaar ‘de vijf stadia van ontwaken’noemt. Vier verschillende kleuren vloeistoffen- zwart, rood, wit en uiteindelijk helder water – die plotseling over hen uitgegoten worden, verbeelden de levenscyclus van geboorte naar dood, een transformatie van donker naar licht. Ik was onder de indruk van de eenvoud van de film.

Gaandeweg dacht ik na over wonderen. Als persoon met een evangelisch christelijke achtergrond en als liefhebber van vreemde en onverwachte zaken, ben ik zeker in het fenomeen geïnteresseerd.  Wat ik zag in de tentoonstelling was de mens, die wondere worm mens die het niet redt als puur rationeel wezen. De mens die het nodig heeft om te duiden waarom iets gebeurt, die rituelen en bezweringen en offers uitvoert om het mysterie (of God) de goede kant op te buigen.  Die soms boven zichzelf uitstijgt van louter verbazing en verwondering. Die kijkt naar mediators die willen pleiten bij het hogere, of die de stem en de gaven van dat hogere door kunnen geven aan wie zich gewoon weet.
Geloof ik in wonderen? Jazeker. En ik snap er ook helemaal niets van. Dat ook.

Toen ik de tentoonstelling verliet bedacht ik me dat ik deze zeker aan wil raden. Dus bezoek hem als je wat tijd hebt. Hij is nog tot 23 augustus  in Utrecht.